De afgelopen maanden heeft u er al regelmatig iets over kunnen horen of lezen; een negatieve elektriciteitsprijs. Hoe ontstaat deze negatieve elektriciteitsprijs eigenlijk? En wat is hiervan de impact voor de opbrengsten van uw zonnestroom-installatie? Zijn uw zonnepanelen in zo’n situatie nog wel rendabel? Wij leggen graag aan u uit hoe het werkt.
Hoe ontstaat een negatieve elektriciteitsprijs?
Het antwoord op deze vraag is -in de huidige situatie- eigenlijk vrij eenvoudig; het aanbod van elektriciteit op het elektriciteitsnet is groter dan de vraag naar elektriciteit. Dit komt in de praktijk niet vaak voor, maar door de maatregelen die onlangs zijn genomen om de effecten van het coronavirus te beperken, wordt er minder energie gebruikt dan normaal. Daarnaast hebben we in Nederland veel zonuren gehad de afgelopen maanden. En was er dus een grotere productie van zonne-energie.
Hoe vaak komt het voor?
Tussen 2012 en 2019 is het drie keer voorgekomen dat er negatieve prijzen voor de levering van elektriciteit werden genoteerd. In deze zeven jaar ging dit in totaal om vijf uren. In 2020 ligt dit een stuk hoger. Op zondag 29 maart bijvoorbeeld was de elektriciteitsprijs (APX day-ahead markt, basislast) gedurende een aaneengesloten periode van meer dan 6 uur negatief. Op 13 april was er zelfs 13 uur achter elkaar sprake van negatieve elektriciteitsprijzen, evenals op 24 mei.
Effecten al zichtbaar voor corona
De economische impact van corona laat zich duidelijk zien in de elektriciteitsvraag en dus op de elektriciteitsprijs. Toch lijken de negatieve elektriciteitsprijzen niet enkel het gevolg te zijn van het coronavirus en om deze reden niet alleen van tijdelijke aard. TenneT geeft aan dat sinds maart 2019 de voortschrijdende netbelasting aan het dalen is ten opzichte van de situatie in 2018. Deze voortschrijdende netbelasting toont de verandering van de elektriciteitsvraag in Nederland aan ten opzichte van het vorige jaar. Waaruit blijkt dat dit effect dus al ruim vóór de impact van het coronavirus zichtbaar was.
Wat gaat er in de toekomst gebeuren?
Uiteindelijk kan niemand met zekerheid zeggen hoe vaak dit in de toekomst gaat voorkomen. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) benadrukt dat een situatie waarbij de elektriciteitsprijs in Nederland langer dan 6 uur aaneengesloten negatief is, een uitzonderlijke situatie is. Dat heeft zich dit jaar pas voor het eerst voorgedaan.
Dat de negatieve elektriciteitsprijzen effect hebben, weten we helaas wel. De impact van negatieve prijzen op de business case van een zonne-energieproject is afhankelijk van de SDE-regeling, de grootte van het project, de technische mogelijkheden, uw afspraken met uw energieleverancier en de dagelijkse aansturing. Hierop kunnen we anticiperen.
Hoe werkt de SDE+-regeling?
De SDE-subsidie die u krijgt toegewezen voor de productie van elektriciteit met uw zonnestroom-installatie is een maximumbedrag. De uiteindelijke hoogte wordt per jaar berekend. Op basis van de hoeveelheid subsidiabele duurzame energie die u produceert. En het vastgesteld correctiebedrag. De SDE+ vergoedt het verschil tussen de kostprijs van duurzame energie en de marktwaarde van de geleverde energie: maximum basisbedrag – correctiebedrag.
De hoogte van de SDE+-bijdrage is daarmee afhankelijk van de ontwikkelingen van de energieprijs:
- Bij een hogere energieprijs krijgt u minder SDE+, maar ontvangt u meer van uw energieafnemer.
- Bij een lagere energieprijs krijgt u meer SDE+, maar ontvangt u minder van uw energieafnemer.
- De SDE-subsidie vergoedt het verschil tussen de marktwaarde van de geleverde energie en de kostprijs van duurzame energie tot een bepaalde ondergrens. Deze ondergrens heet de ‘basis energieprijs’. Als de marktwaarde van de geleverde energie gelijk of lager wordt dan deze basis energieprijs, neemt de SDE-subsidie niet verder toe.
- Vanaf 1 december 2015 is in de SDE+-regeling opgenomen dat in het geval van een aaneengesloten periode waarin gedurende 6 uur de elektriciteitsprijs (APX day-aheadmarkt, basislast) negatief is geweest, geen subsidie wordt uitgekeerd. Dit geldt voor u als u voldoet aan de volgende SDE+-voorwaarden:
- Uw aanvraag voor subsidie is ingediend na 1 december 2015.
- Uw installatie heeft een netaansluiting met een vermogen van minimaal 0,5 MW.
- De elektriciteit die gedurende deze periode op het net is ingevoerd, telt niet mee als subsidiabele productie en komt niet in aanmerking voor SDE+-subsidie en banking. In de bijstelling over het productiejaar 2020, die in het voorjaar van 2021 wordt opgemaakt, wordt dit door de RVO verrekend.
Risico’s voor uw zonne-energie project
Wat zijn dan de risico’s voor uw zonne-energieproject? Vanwege de SDE-regeling zijn deze risico’s verschillend.
1. Zonne-installatie onder de 500 kWp, of deze is geïnstalleerd vóór december 2015
De negatieve elektriciteitsprijs heeft een effect op het definitieve correctiebedrag (de gemiddelde prijs over het betreffende jaar). Wanneer de gemiddelde prijs onder uw basis energieprijs komt, gaat u inkomsten mislopen.
2. Zonne-installatie boven de 500 kWp, of deze is geïnstalleerd ná december 2015
De installatie kan worden uitgezet op afstand
- Indien de situatie zich voordoet dat een aaneengesloten periode gedurende 6 uur de elektriciteitsprijs (APX day-ahead markt, basislast) negatief is, dan weet u dit 24 uur van te voren. Dit betekent dat u de mogelijkheid heeft te anticiperen op een dergelijke situatie. U kunt uw installatie tijdelijk afschakelen (in samenspraak met uw PPA partner) om zo te voorkomen dat u moet betalen voor de elektriciteit die u opwekt. Om dit mogelijk te maken is het essentieel dat u uw installatie op afstand kunt afschakelen om zo adequaat te kunnen reageren op de APX day-ahead prijzen. Indien u kiest voor deze maatregel, krijgt u te maken met een productieverlies en een lager aantal zonuren.
- Voordeel halen uit het uitzetten van de installatie geldt alleen voor zonne-energie projecten die terugleveren met variabele tarieven. Mochten er afspraken zijn gemaakt over een vast teruglevertarief dan kunt u, ondanks het mislopen van SDE subsidie, nog steeds inkomsten ontvangen over uw geproduceerde elektriciteit.
- Mocht u de installatie niet uitschakelen (in samenspraak met uw PPA partner) dan ontvangt u over de geproduceerde kWh’s GEEN SDE+.
- De impact op de business case. Mocht u ervoor kiezen om de installatie iedere keer uit te zetten bij een periode van 6 uur negatieve prijzen is een opportunity loss, er zijn zonuren, maar daar wordt geen energie in geproduceerd. De opbrengst van de zon-installatie zal dus lager uitvallen dan verwacht.
De installatie kan niet worden uitgezet op afstand
- Indien u geen vast teruglevertarief heeft, maakt u kosten voor het leveren van energie aan het net. Deze kosten komen bovenop het opportunity-verlies zoals hierboven beschreven.
Een voorbeeld
- Zon Installatie 1 MWp
- U kunt niet uitschakelen
- Er is 8 uur een negatieve prijs van gemiddeld 5 cent
- Het is een zonnige dag; gemiddeld 0.80 kWh/kWp per uur
- Productie in de 8 negatieve uren is 0.80 * 1000 * 8 = 6400 kWh
- Kosten om te leveren aan het net: 6400 * 0.05 EUR/kWh = 320 EUR
- De 6400 kWh worden niet meegenomen in de SDE+-productie en hier ontvangt u dan ook geen vergoeding over.
Implicaties op de langere termijn
Mocht de situatie waarbij gedurende een lange aaneengesloten periode de elektriciteitsprijzen negatief zijn zich in de toekomst vaker gaan voordoen, dan worden opslagtechnieken economisch aantrekkelijker. Door flexibiliteit in de energiemarkt te creëren zal de onbalans tussen de vraag en het aanbod van elektriciteit verkleinen.
Kunt u hulp gebruiken of wilt u meer weten over de negatieve elektriciteitsprijs?
Wilt u graag weten wat een negatieve elektriciteitsprijs voor effect heeft op uw specifieke project of voor de opbrengsten van uw zonne-installatie? Neem dan contact met ons op. Wij helpen u graag! Bel vrijblijvend met een van onze adviseurs op 085 4000 300 of stuur een e-mail naar info@deonflevoland.nl.
DE-on Kennisbank
Bent u op zoek naar praktische informatie en inspiratie over het ontwikkelen, realiseren en financieren van duurzame energie- en energiebesparingsprojecten overzichtelijk bij elkaar?
U vindt het in onze DE-on Kennisbank!
Bron artikel: ECONNETIC.nl
